-
Recent kondigde de schepen de sluiting – of fusie – aan van een aantal wijkbibliotheken. Het gaat om de filialen Mariakerke en Wondelgem enerzijds, en Sint-Amandsberg en Westveld anderzijds. Wat opvalt is dat dit zeker niet de filialen zijn met de laagste bezoekers- of ontleningcijfers, zoals blijkt uit het recente antwoord op een schriftelijke vraag van collega De Roo. De vier filialen laten tot dusver in 2022 respectievelijk 22.938, 16.584, 14.286 en 10.782 ontleningen optekenen. Verschillende andere wijkfilialen scoren met circa 7000 ontleningen merkelijk minder.
De aankondiging is opvallend omdat onze bibliotheken toch zowat de meest laagdrempelige vorm van cultuurbeleving zijn die we als stad aan de burger aanbieden, inclusief aan kinderen en jongeren, of aan scholen en andere organisaties. Dat wordt ook bevestigd in de beleidsnota cultuur: “De wijkbibliotheken van het netwerk van Bibliotheek De Krook vormen een belangrijke schakel in een goede buurtwerking. Het zijn plekken waar Gentse kinderen via klasbezoeken worden gestimuleerd tot lees- en taalplezier, waar het lokale netwerk een plaats vindt en waar mensen elkaar kunnen ontmoeten.”
Dat de schepen er dan toch voor kiest om net hierop te gaan besparen is opmerkelijk. Volgens de krantenberichtgeving zou via de ingreep in de toekomst 2,5 VTE kunnen bespaard worden.
Vandaar mijn vragen:
Zonder in semantiek te willen vervallen, maar het gaat inderdaad om een samenvoeging (fusie) van wijkfilialen zoals u ook in uw vraag aangeeft.
Zoals ook toegelicht in de ‘Toelichting bij de strategische nota’ van de budgetwijziging 2022 gaat het inderdaad om de filialen Wondelgem en Mariakerke enerzijds, en Sint-Amandsberg (Halvemaanstraat) en Westveld anderzijds en levert dit een directe besparing op van 2,5 VTE (≈ 122.000 euro).
Het klopt dat onze wijkbibliotheken een belangrijke schakel vormen in een goede buurtwerking. Zo staat het inderdaad ook in de beleidsnota. De dienstverlening van een wijkbibliotheek dekt vele maatschappelijke noden van de buurt (sociale cohesie, e-inclusie, taalondersteuning, leesbevordering o.a. via scholen, cultuurparticipatie, …).
Maar als je één paragraaf verder leest in de beleidsnota zal je ook willen lezen dat het cruciaal is dat de infrastructuur van onze wijkbibliotheken geschikt is voor deze brede waaier aan functies, wat vandaag niet voor alle wijkbibliotheken het geval is. Dat we synergiën zoeken om o.a. kostenbesparend en energie-efficiënt te werken.
We hebben hier, bewust, geen blinde besparing willen doorvoeren maar een weloverwogen keuze die niet enkel uitgaat van de uitleencijfers:
▪ Voor het samenvoegen van de wijkbibliotheken van Sint-Amandsberg (Halve Maanstraat) en Westveld (Heiveldstraat) op een nieuwe locatie is de vaststelling dat het filiaal Westveld momenteel in een heel kleine locatie huist waar slechts een beperkte andere werking mogelijk is dan de uitleen van een bescheiden collectie. Het filiaal bedient door haar ligging slechts 1 school.
Op een 8-tal minuten fietsen ligt het filiaal Sint-Amandsberg dat moeilijker bereikbaar is en afgesneden door de omliggende drukke verkeersassen.
De samenvoeging van Sint-Amandsberg en Westveld naar een nieuwe locatie, die een betere ligging heeft én aan de werking toekomstmogelijkheden biedt moet hier een win-win zijn voor zowel de bibliotheek als de Gentenaar.
▪ Ook de wijkbibliotheken van Wondelgem (Botestraat) en Mariakerke (Trekweg) zijn relatief dicht bij elkaar gelokaliseerd (10’ fietsafstand) en er is een onderlinge mobiliteit van bezoekers.
Sinds 2020 huist het filiaal in Wondelgem, in afwachting van een definitieve herhuisvesting, in een tijdelijke locatie die eigenlijk te klein is om een volwaardige bibliotheekwerking uit te bouwen.
Een nieuwe locatie, nabij de grens tussen beide deelgemeenten, zal de grote collectie en bezoekers moeten opvangen en veilig bereikbaar zijn voor de scholen die een sterke band hebben opgebouwd met wijkbibliotheek Mariakerke en Wondelgem.
Elke verandering botst op weerstand, dat is menselijk en normaal. Voor de één zal de nieuwe locatie verder af komen te liggen, voor de andere net dichterbij. Belangrijk is een goede communicatie naar zowel de leners, als partners en scholen.
Samen met het departement Facility Management wordt momenteel gezocht naar potentieel geschikte locaties. In afwachting hiervan blijven de betrokken filialen open en zal de directe besparing intern worden opgevangen.
Ook indirect levert de vermindering van oppervlakte uiteraard een structurele besparing op: gebouwkost, schoonmaak, energie, technisch onderhoud, … De grootorde hiervan zal uiteraard afhangen van de nieuwe locaties.
Wat uw vraag m.b.t. de besparing in de hoofdbibliotheek betreft: hier wordt uitgegaan van een personeelsbesparing van 3,1 VTE (≈ 153.000 euro). Aan overige werkings- en investeringsmiddelen voor de bibltioheekwerking werd er niet geraakt.
Wat uw tweede vraag betreft:
De directe besparing die het samenvoegen van de wijkbibliotheken oplevert is voorzien bij de budgetwijziging 2022, maar zoals gezegd gaat het hier niet enkel om een financiële besparing: oplossing tijdelijke situatie Wondelgem, de beperkende mogelijkheden in Westveld, bereikbaarheid Sint-Amandsberg, … - als in de zoektocht naar nieuwe locaties die momenteel loopt andere scenario’s naar voren komen die aan al deze zaken tegemoet komt sluit ik deze niet uit.
INTERN Ter info overzicht wegvallende kosten per bibliotheek
Ter info: personeelskosten
Ter info: Impact BW22
▪ +140K€: exploitatievergoeding CVBA De Krook (consumptieprijsindex)
▪ -4,6 VTE personeel
▪ Collectieverzorging: minder filmoluxen en uitbesteden (personeelsbesparing)
▪ Self-service De Krook: voormiddag 10.00u-13.00u en 18.00u-19.00u
▪ Samenvoeging wijkbibliotheken: -2,5 VTE personeel
di 15/11/2022 - 10:18