Op grond van de Wet op het politieambt (WPA) van 5 augustus 1992, gewijzigd bij Wet van 21 maart 2018 tot wijziging van de Wet op het politieambt om het gebruik van camera's door de politiediensten te regelen, en tot wijziging van de Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's, van de Wet van 30 november 1998 houdende regeling van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en van de Wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid, moeten een aantal verplichtingen worden nageleefd wanneer de politiediensten een bewakingscamera willen plaatsen en gebruiken met het oog op bewaking en toezicht.
Artikel 25/2 van desbetreffende wet verstaat onder mobiele camera (waaronder een drone dient verstaan te worden), de camera die wordt verplaatst tijdens het gebruik ervan. Daarnaast bepaalt artikel 25/2 § 2 WPA dat als zichtbaar wordt beschouwd de mobiele camera die gemonteerd is aan boord van politievoertuigen, - vaartuigen, - luchtvaartuigen of elk ander vervoermiddel van de politie dat als dusdanig kan worden geïdentificeerd.
Een politiedienst kan camera's plaatsen en gebruiken op het grondgebied dat onder zijn bevoegdheid valt, na voorafgaande principiële toestemming van de gemeenteraad, wanneer het gaat om een politiezone. Om deze toestemming te bekomen wordt er een aanvraag ingediend bij de gemeenteraad door de korpschef. Deze aanvraag houdt rekening met een impact- en risicoanalyse op het vlak van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en op operationeel niveau, met name wat de categorieën van verwerkte persoonsgegevens betreft, de proportionaliteit van de aangewende middelen, de te bereiken operationele doelstellingen en de bewaartermijn van de gegevens die nodig is om deze doelstellingen te bereiken. (artikel 25/4 WPA)
De gemeenteraad dient zijn toestemming uit te brengen op basis van de informatie bezorgd door de verantwoordelijke voor de verwerking en de analyse van de korpschef. Deze toestemming moet in alle gevallen gemotiveerd worden.
Indien de analyse van de korpschef gevolgd wordt, kan de motivering steunen op de elementen uit de analyse van de korpschef.
Concreet wenst de Politiezone Gent, onder verantwoordelijkheid van Korpschef Filip Rasschaert, dat er drones kunnen worden ingezet op het grondgebied van de politiezone Gent en dit op een niet-besloten plaats, een besloten plaats voor het publiek toegankelijk alsook een besloten plaats niet voor het publiek toegankelijk.
De politiezone wil deze mobiele camera's en de opnames ervan gebruiken om de uitvoering van de opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie, zoals bepaald in artikel 14 en 15 WPA op een efficiëntere, effectievere en veiligere manier uit te voeren met respect voor de individuele vrijheden en rechten en oog voor de privacy.
De drones zullen worden ingezet voor volgende functionaliteiten:
- Inzake situaties/incidenten waar de noodplanning wordt opgestart:
- Inzake een limitatief bepaald andere ernstige incidenten:
- Op vraag van de brandweer binnen de mogelijkheden en afspraken:
- Bij het voorbereiden en uitvoeren van gerechtelijke politieoperaties met verhoogd risico na goedkeuring door en volgens de richtlijnen van de bevoegde magistraat.
Door middel van een gebied in 'real time' in beeld te brengen, kan de operator een volledige en correcte radioberichtgeving doen en de best mogelijke aansturing verzekeren.
Daarenboven zal door politiezone Gent rekening gehouden worden met het proportioneel en subsidiair filmen en het gebruik op zich van de drones.
Het gebruik van drones in bovenstaande gevallen betekent een grote politionele meerwaarde en komt daarnaast ook de veiligheid van derden, burgers en politiepersoneel ten goede.
De inzet van drones in andere bestuurlijke omstandigheden (bv. manifestaties of voetbalwedstrijden) vallen buiten dit kader. In die gevallen dient er steeds ad hoc een principiële toestemming tussen te komen van de gemeenteraad (artikel 25/4 § 1 WPA) dan wel van de burgemeester in geval van hoogdringendheid waarna deze beslissing alsnog dient bekrachtigd te worden door de gemeenteraad (artikel 25/4 § 3 WPA).
De verwerkingsdoeleinden binnen het kader in dit besluit zullen steeds vallen binnen opdrachten van bestuurlijke of gerechtelijke politie alsook binnen de verkeershandhaving.
De beschikbare gegevens kunnen m.a.w. worden aangewend voor:
- het bewijzen van een misdrijf, schade
- het identificeren van een dader, verstoorder van de openbare orde, een getuige of een slachtoffer
- didactische of pedagogische doeleinden in het kader van de opleiding en training van politiemensen (zij het dan geanonimiseerd)
- hulpmiddel bij het afleggen van verantwoording met betrekking tot de aangeboden dienstverlening en/of antwoord te formuleren in het geval van klachten
De nutsfunctie voor de veiligheids- en hulpdiensten kan dan ook niet worden betwist.
Gelet op de doelstellingen van het cameratoezicht en de wijze van implementatie ervan is er een maatschappelijk draagvlak voor het gevraagde cameratoezicht. Het gebruik van de drone zal geëvalueerd worden.
De Politiezone Gent kan slechts overgaan tot het op zichtbare wijze gebruik maken van camera's nadat de gemeenteraad een voorafgaande principiële toestemming heeft gegeven.
Verleent een principiële toestemming aan de aanvraag van de Politiezone Gent voor de inzet van mobiele camera' s en meer bepaald drones, op niet-besloten plaatsen, besloten plaatsen voor het publiek toegankelijk alsook besloten plaatsen niet voor publiek toegankelijk op het grondgebied van de Politiezone Gent voor de in dit besluit omschreven functionaliteiten.