Geweld tegen politiemensen is een belangrijk probleem. Uit een eerdere, nationale bevraging (2020) door Politievakbond VSOA bleek dat 38,8% van de respondenten tijdens het voorbije jaar slachtoffer was van fysiek geweld en 75% werd wekelijks geconfronteerd met verbale agressie.
Slechts in 33% van de gevallen van verbale agressie of bedreigingen werd een aanvankelijk proces-verbaal opgesteld en bij fysieke agressie bedroeg dit nog altijd maar 45%. Van de geregistreerde incidenten – jaarlijks ruim 8000 – wordt 33,5% geseponeerd. Van de bevraagde politiemensen spreekt 40% er niet over met collega’s, 37% doet geen beroep op interne bijstand, 47,6% voelt zich gespannen/gestresseerd, en 15% zegt contacten met ‘een zeker publiek’ te mijden om niet in gevaarlijke situaties terecht te komen.
Een recent uitgekomen publicatie (‘F*ck you, flik’, VSOA/Lannoo) brengt een reeks persoonlijke getuigenissen van politiemensen, vanuit de volgende vaststelling en bekommernis: “Geweld tegen de politie is een hardnekkig maar onderbelicht fenomeen, dat iedereen aanbelangt. F*ck you, flik geeft een gezicht aan enkele van de vele slachtoffers en documenteert de fysieke, psychologische en sociale impact van agressie tegen agenten. Hun aangrijpende verhalen getuigen van veerkracht en moed, maar net zo goed van verontwaardiging over het onrecht dat hen is aangedaan en dat vaak onbestraft bleef.”
Wat betreft Gent werd eind september 2021 bericht dat politiemensen gedurende het voorgaande jaar bijna 700 keer het slachtoffer waren van geweld en tijdens het lopende jaar reeds 517 keer. De politiewoordvoerder voegde hier aan toe dat de cijfers een onderschatting zijn omdat niet alle feiten geregistreerd worden. Tijdens de commissie AFB van maart jl. bleek uit de cijfers van de jaarrapportage 2022 dat er vorig jaar 39 geregistreerde gevallen waren van ‘slagen aan een politie-ambtenaar’.
Dat er twee maal of meer per dag geweld wordt gebruikt tegen onze politiemensen is volstrekt onaanvaardbaar. Op de diverse beleidsniveaus zijn de voorbije jaren dan ook maatregelen genomen. In november vorig jaar werden federaal een uitbreiding van de nultolerantie, strengere straffen en de aanstelling van één vaste magistraat per parket aangekondigd, maar andere zaken – zoals een snelrechtprocedure – blijven ontbreken.
Op lokaal niveau worden al sinds eind 2018 door de Gentse correctionele rechtbank themazittingen over geweld tegen politieagenten worden ingericht en er zijn ook diverse initiatieven om de relaties tussen politie en groepen burgers te bevorderen. Daarnaast voorziet de Gentse politie vanzelfsprekend psychologische, juridische en administratieve begeleiding voor slachtoffers.
De hoger genoemde cijfers geven echter aan dat deze bijstand niet iedereen bereikt die met geweld te maken krijgt, aangezien lang niet alle feiten geregistreerd worden en een aanzienlijk aandeel van de politiemensen hun ervaringen met verbaal en fysiek geweld niet delen, ondanks de negatieve impact ervan op hun leven en werk.
Gezien het belang van de problematiek verdient het aanbeveling om op Gentse niveau een studie te laten uitvoeren over de omvang en de impact van verbaal en fysiek geweld tegen Gentse politiemensen, met naast een analyse op basis van een bevraging en de beschikbare cijfergegevens ook beleidsaanbevelingen voor de toekomst op vlak van de registratie/bestraffing van feiten en de begeleiding van slachtoffers.
Daarom, op voorstel van de N-VA-fractie,
De gemeenteraad draagt het college van burgemeester en schepenen op om een overheidsopdracht uit te schrijven voor een studie over de omvang en de impact van verbaal en fysiek geweld tegen Gentse politiemensen, met naast een analyse op basis van een bevraging en de beschikbare cijfergegevens ook beleidsaanbevelingen voor de toekomst op vlak van de registratie/bestraffing van feiten en de begeleiding van slachtoffers.