In april 2021 kocht het stadsbestuur voor de som van 1,19 miljoen euro een pand in de Blekerijstraat aan voor het proefproject ‘Blekerij’, gericht op de opvang en begeleiding van dakloze mensen zonder verblijfsrecht (‘Opvang & Oriëntatie mensen zonder wettig verblijf’). De capaciteit van de opvang bedraagt 20 personen.
Daarnaast wordt voor de opvang van de personen in kwestie een jaarlijks werkingsbudget voorzien voor de juridische en administratieve begeleiding van de mensen in kwestie en voor het algemene beheer van de locatie, wat gebeurt in samenwerking met het CAW Oost-Vlaanderen.
Uit het antwoord op een recente schriftelijke vraag blijkt dat aan het project, afgezien van de 1,19 miljoen euro voor de aankoop van de locatie, in 2020 50.000 euro werd uitgegeven bij wijze van opstartkosten, in 2021 227.000 aan werkingskosten en circa 130.000 euro aan inrichtingskosten, en in 2022 450.000 euro aan werkingskosten (waarvan 140.000 federaal gesubsidieerd). Voor het lopende jaar 2023 en de komende jaren 2024-25 wordt telkens 490.000 euro per jaar voorzien; mogelijk blijft de federale tussenkomst gehandhaafd en daarnaast is er ook een subsidie van 73.000 euro via de Nationale Loterij voor 2023.
Begin januari 2022 maakte schepen Coddens, na anderhalve maand, al snel een eerste positieve balans op: het samenleven verliep vlot en er waren geen problemen met de buurt. Nu, in mei 2023 en anderhalf jaar na de start, ogen de concrete resultaten echter niet overtuigend: voor 5 van de 20 opgevangen personen werd er wettig verblijf bekomen; 6 personen zitten richting ‘terugkeerloket’, maar er werd nog geen enkele terugkeer gerealiseerd; 1 vrouw verhuisde naar een andere opvang. Voor 2 van 8 extra (niet-opgevangen) begeleide personen op de zogeheten ‘werklijst’ werd ook wettig verblijf bekomen. In totaal stroomden amper 2 mensen uit, waaronder de voornoemde vrouw en ook iemand die doorging naar het opvangproject Leeuwenhof.
Wanneer we de totaalkost vergelijken met het aantal opgevangen mensen dan is het resultaat dat er tot nog toe 102.850 euro per persoon werd uitgegeven. Indien abstractie gemaakt wordt van de aankoopsom voor het gebouw dan bedraagt de kost per persoon nog altijd 42.850 euro. Gezien de beperkte uitstroom tot nog toe en de voor de periode 2023-25 nog voorziene budgetten is het waarschijnlijk dat dit bedrag de komende jaren nog verder oploopt.
Dit O&O-project is bovendien niet het enige Gentse opvangproject waarbij de kostprijs niet in verhouding staat tot het beperkte aantal opgevangen personen. De Stad Gent investeert deze legislatuur ook meer dan 3 miljoen euro in de opvang en begeleiding van enkele tientallen gezinnen in het Post-mobiel-wonen-project op de Lübecksite. Ook daar zijn de resultaten nog altijd veeleer bescheiden te noemen.
Rekening houdend ook met de chronisch penibele situatie van de Gentse stadskas (cf. o.a. de verhoging van de tarieven van zowat alle belastingen en retributies die op de agenda staan, na ook al eerdere belastingverhogingen gecombineerd met een schuldenberg van meer dan 1 miljard euro) is het niet verantwoord om nog langer op deze schaal financiële middelen te besteden aan een project waarvan de resultaten zoals aangetoond beperkt zijn. Dit is geen efficiënte inzet van overheidsmiddelen en belastinggeld.
Daarom, op voorstel van de N-VA-fractie,
De raad voor maatschappelijk welzijn draagt het vast bureau op om het proefproject ‘Blekerij/Opvang & oriëntatie mensen zonder wettig verblijf’ stop te zetten.