In 1524 vervaardigde Pieter De Keysere een kaart van de stad Gent. De kaart wordt beschouwd als de eerste kaart van onze stad. Voordien waren er occasioneel al elementen afkomstig van of geïnspireerd door de Gentse skyline gebruikt in miniaturen en schilderijen, maar op De Keysere’s kaart is onze stad voor de eerste keer het hoofdonderwerp en wordt ze ook voor het eerst bijna in zijn geheel afgebeeld (zie het artikel van Marie Christine Aleman e.a. “Het panoramisch gezicht op Gent 1534,” Handelingen der Maatschappij voor Geschiedenis en Oudheidkunde te Gent, vol. 68, 2016, p. 170-171).
Daarmee is De Keysere’s kaart tien jaar ouder dan het bekendere – en anonieme – ‘Panoramisch gezicht op de stad Gent’ uit 1534 en veertig jaar ouder dan Lucas De Heere’s zicht op de Sint-Baafsabdij met op de achtergrond ook een zicht op de hele stad (1564). De Keysere’s werk is in drie versies bewaard gebleven, waarvan er zich één bevindt in de Gentse universiteitsbibliotheek, één in het Gentse stadsarchief, en het laatste – en meest kwalitatieve – exemplaar in Rotterdam.
Nu, in 2024 is De Keysere’s kaart precies 500 jaar oud, een verjaardag die misschien toch enige aandacht verdient.
Vandaar mijn vraag: plant het stadsbestuur via het STAM of anderszins een cultureel en/of toeristisch initiatief dat de 500ste verjaardag van de genoemde kaart van Gent als uitgangspunt heeft?
Het klopt dat de prent van Pieter De Keysere uit 1524 in het STAM zeer goed bekend is en al verschillende keren is geëxposeerd.
In originele vorm, een bruikleen uit Rotterdam, werd ze in 2015 opgenomen in de tentoonstelling “De Zaak 1534”.
De prent had ook een prominente plek in de recente tentoonstelling “Skyline. Hoogbouw in de Lage Landen” in het STAM die bijna een jaar liep van 25 november 2022 tot 10 september 2023.
Er zijn twee originele versies bewaard, een in het museum Boijmans- Van Beuningen in Rotterdam: https://www.boijmans.nl/collectie/kunstwerken/30789/gezicht-op-gent
En een in de Universiteitsbibliotheek Gent-Boekentoren
https://lib.ugent.be/catalog/rug01:000836445/items/910000077553
Archief Gent bewaart geen originele versie, wel een 19de -eeuwse kopie, ook de Universiteitsbibliotheek bezit een dergelijke kopie https://lib.ugent.be/catalog/rug01:001415277/items/000010696894
Het STAM benadrukt dat het een fragiel museumstuk is dat maar af en toe in de originele vorm kan worden getoond.
Naast de tentoonstellingen worden er ook geregeld lezingen en presentaties gegeven in het STAM waaronder in 2022 op de Dag van het Gentse Historisch Onderzoek door prof. Anne-Laure Van Bruaene (Universiteit Gent) met als titel “Stadsportret en citymarketing: het oudste zicht op Gent (Pieter De Keysere, 1524)”.
Gezien de grote aandacht die de prent de laatste jaren kreeg, plant het STAM geen extra evenementen.
Maar naar aanleiding van de vraag zal het STAM extra aandacht besteden aan de 500ste verjaardag in hun nieuwsbrief en op social media. Het STAM zal de puzzel van de prent, die nu is uitverkocht, opnieuw in de shop aanbieden vanaf najaar 2024.
di 12/03/2024 - 10:28