2024_CBS_00970 - Indiening van het projectvoorstel 'Lib4Dem' met Stad Gent als partner, in het kader van het Europees subsidieprogramma Horizon Europe - Goedkeuring

Het Decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017, artikel 56, § 1.

Het Decreet over het lokaal bestuur van 22 december 2017, artikel 2.

Horizon Europe, het belangrijkste EU-financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie van de Europese Commissie, lanceert op regelmatige basis specifieke oproepen voor onderzoeks- en innovatieprojecten. De projectaanvraag die in dit collegebesluit voorligt zal worden ingediend op de projectoproep HORIZON-CL2-2024-DEMOCRACY-01-08: "Culture, the arts and cultural spaces for democratic participation and political expression, online and offline", binnen het Horizon Europe subsidieprogramma.

Deelname aan projecten gesubsidieerd door Horizon Europe geven de stad de kans en de extra financiële middelen om in te zetten op internationalisering, innovatie als ook uitbouw van kennis via samenwerking met kennispartners, in dit project in het bijzonder kennisopbouw door samenwerking met IMEC (Gent) en de universiteit van Aarhus (Denemarken).

In maart 2023 werd de subsidieaanvraag "PLURAL" ingediend onder een ander call binnen Horizon Europe met een gelijkaardig consortium. Dit projectvoorstel werd niet goedgekeurd voor subsidiëring. Recent kwam er een nieuwe vraag om met het toen opgebouwde consortium samen te werken. De deadline voor indiening van de subsidieaanvraag is 7 februari 2024.

Eind december 2023 vernamen we dat Democratic Society en Public Libraries 2030 zouden optreden als projectcoördinator in de uitbouw van een projectconsortium en een subsidieaanvraag in goede banen wilden leiden tot aan de deadline van 7 februari 2024. Het project kreeg het acroniem Lib4Dem en bouwt voor op het voorstel dat werd ingediend in maart 2023 onder de naam “Public Libraries Undertaking geneRative vALues” (acroniem: PLURAL), maar verschilt ook op heel wat vlakken. Andere betrokken projectpartners zijn (1) bibliotheken: Lisbon Libraries (Portugal), Ljubljana City Library (Slovenië), Aarhus Public Libraries (Denemarken); (2) NGO’s: Liber, Bit Lab Cultural SCCL en (3) een bedrijf: ICT Legal Consulting. 

Het project LIB4DEM heeft als doel om culturele ruimtes, waaronder bibliotheken, te positioneren als cruciale knooppunten voor democratische participatie waar burgers worden aangemoedigd om hun stem te laten horen en actief deel te nemen aan het vormgeven van het publieke discours.  

De Dienst Bibliotheek van onze stad zal binnen het project participatieve benaderingen onderzoeken om de 'stille meerderheid' te betrekken en vaardigheden zoals data-, informatie- en toekomstgeletterdheid te bevorderen in onze bibliotheek, een veilige en onpartijdige leeromgeving. Het vertrekpunt zal steeds de bibliotheekcollectie zijn, waarbij interacties met de deelnemers gericht zijn op het ontwikkelen van vaardigheden door rond deze collectie te werken. Dienst Beleidsparticipatie zal worden betrokken vanuit hun ervaring met gelote wijkpanels in kader van het wijkbudget. 

De volgende onderzoeksvragen komen in dit Gents pilootproject aan bod:

• Hoe kunnen we een publiekswerking uitbouwen die representatief is? Hoe selecteren we op een interactieve, inclusieve manier verschillende individuen, groepen en gemeenschappen voor dergelijke activiteiten?
• Hoe selecteren we samen met de deelnemers geschikte onderwerpen uit de bibliotheekcollectie?
• Wat zijn succesvolle methodologieën voor het ontwikkelen van vaardigheden zoals het vormen van een genuanceerde mening en het voeren van een constructief debat?
• Hoe ondersteunen we het bibliotheekpersoneel bij het faciliteren van dergelijke activiteiten, en welke capaciteitsopbouw is nodig bij het aannemen van deze nieuwe rol?

In een werkpakket rond bibliotheken als drijvende krachten voor democratische praktijken zal IMEC goeie praktijken en methodieken verzamelen met betrekking tot data- en informatiegeletterdheid en burgerparticipatie. Er is ook een werkpakket waarin Bitlab een toolkit zal uitwerken voor deelnemende bibliotheken rond gemeenschapsgericht datagebruik . 

Kortom, dit project biedt heel wat kansen om te experimenteren en bij te leren en om Gentse sterke praktijken een forum en te geven en zo onze stad op een goeie manier te profileren. 

Het Horizon Europe subsidieprogramma heeft een subsidiepercentage van 100%, wat betekent dat geen cofinanciering moet worden voorgelegd aan de subsidiegever. Voor de uitvoering van het Gentse pilootproject is voor Stad Gent (Dienst Bibliotheek) een projectbudget van 169.125 EUR voorzien. Dit zal voor het grootste deel worden aangewend voor een tijdelijke verhoging van de personeelsbehoefte in kader van een kwaliteitsvolle uitvoering van het pilootproject (gedurende minstens 15 maanden). In dit bedrag zijn ook kosten voorzien voor het financieren van de deelname aan internationale meetings (reis-en verblijfskosten) en het lokaal organiseren van bezoeken van buitenlandse partners in Gent.

Het totaalbudget van het project wordt momenteel geraamd op 3 miljoen euro. De beraadslaging van de Europese Commissie neemt enkele maanden in beslag. Verwacht wordt dat in juli 2024 bekend gemaakt zal worden of het project wordt goedgekeurd. Indien zo, dan zal het project starten in het voorjaar van 2025 en drie jaar lopen. De Dienst Strategische Subsidies zal de Dienst Bibliotheek ondersteunen bij de financiële en inhoudelijke rapportering.