Notulen  commissie stedenbouw, stadsontwikkeling, natuur en wonen (SSW)

Bedankt voor je opvolgvraag.  

We hebben een belangrijke volgende stap gezet. Met het college hebben we op 27 juni een pand in de wijk Sint-Amandsberg onder sociaal beheer geplaatst. Het gaat om een gezinswoning met 2 slaapkamers.    

De eigenaar werd hiervan op de hoogte gebracht via een gewone brief, aangetekende zending en e-mail, en dit werd betekend door de gerechtsdeurwaarder. Na ontvangst had de eigenaar één maand de tijd om beroep aan te tekenen bij de Vlaamse regering, maar dit is niet gebeurd. 

Momenteel is FM Vastgoed bezig met de inschrijving in de registers van de hypothecaire openbaarmaking. Zodra deze administratieve stap is afgerond, kunnen de renovatiewerken onder leiding van FM Welzijn van start gaan. 

Het is voorzien dat het pand, vanaf de start van de renovatiewerken, binnen het jaar verhuur klaar zal zijn. Thuispunt Gent zal instaan voor de verhuur, die minstens 9 jaar zal duren, afhankelijk van de tijd die nodig is om de renovatiekosten via het sociaal verhuur terug te verdienen. 

Tijdens de commissie van mei werd meegedeeld dat van de 20 dossiers die nog in het voortraject zaten, 8 dossiers werden afgesloten. Deze eigenaars ondernamen actie, zoals het aanvragen van een omgevingsvergunning voor sloop of renovatie, of het bekomen van een conformiteitsattest.  

De dossiers worden intensief en aanklampend verder opgevolgd door het Verhuurderspunt. Bij sommige eigenaars is er sprake van mogelijke verkoop, terwijl in een ander geval voorbereidingen voor een plaatsbezoek worden getroffen.  
 Mogelijks zetten we hier dus stappen verder in de procedure van sociaal beheer, maar dit is op zich niet het belangrijkste, we willen samen met de eigenaar het pand terug activeren. 

Het is de bedoeling om tegen eind dit jaar in elk dossier een definitieve beslissing te nemen: óf het traject wordt afgerond, óf er wordt een huisbezoek gepland als opstap naar de effectieve toepassing van het sociaal beheersrecht. 

Tegelijkertijd trekken de diensten een nieuwe lijst van de afgelopen periode . Hiermee kan worden nagegaan of eigendommen die bijvoorbeeld een vrijstelling hadden wegens renovatie, daadwerkelijk gerenoveerd zijn en van het leegstandsregister kunnen worden gehaald, of dat ze in aanmerking blijven komen voor verdere actie. 

Het instrument van sociaal beheer heeft én een belangrijke signaalfunctie én een stok achter de deur. Het zet eigenaars direct en indirect aan tot actie. Het vormt daarmee, samen met de progressieve leegstandsbelasting, het sluitstuk van ons leegstands- en verkrottingsbeleid.  

Daarnaast biedt sociaal beheer ons als stad waardevolle inzichten in hardnekkige leegstandsdossiers. Waar speculatieve leegstand in Gent niet zo’n groot probleem lijkt te zijn, komen we vaker psychosociale of emotionele redenen tegen die ten grondslag liggen aan langdurige leegstand. Dit benadrukt het belang van de aanklampende werking die het Verhuurderspunt biedt in het voortraject. 

Als instrument dus erg waardevol. Belangrijk dat de inzet ervan geëvalueerd wordt naar de volgende legislatuur.

Het klopt dat De Vlaamse Waterweg in haar advies enkele voorwaarden oplegde. De omgevingsvergunning vermeldt onder artikel 2 het strikte naleven van dit advies. Ook dat klopt. Het advies van de Vlaamse Waterweg luidt als volgt: “Gezien de ligging van de werf wordt door De Vlaamse Waterweg nv opgelegd dat de stromen van bouwmaterialen voor de bouw van het project maximaal via de waterweg dienen te verlopen. Gelieve hiervoor tijdig contact op te nemen met De Vlaamse Waterweg om tot afspraken hieromtrent te komen.” 

Zoals u als voormalige schepen van Stedenbouw ongetwijfeld weet zijn de beoordelingsgronden voor een omgevingsvergunning beperkt. Zo vormen de wijze waarop een pand tot stand komt en hoe de werfinrichting dient te verlopen geen beoordelingsgrond. Het gevolg is dan ook dat je voor deze werfinrichting geen stedenbouwkundige voorwaarden kan opleggen. Bovendien moeten alle stedenbouwkundige voorwaarden voldoende concreet en precies zijn. Ze moeten door de bouwheer ook kunnen worden verwezenlijkt zonder dat een bijkomende beoordeling nodig is. Het is dan ook bijzonder ‘ongelukkig’ dat een adviserende instantie een ‘voorwaarde’ - dat je onmogelijk als ‘stedenbouwkundige voorwaarde’ kunt beschouwen - in haar advies formuleert. Deze ‘voorwaarde’ is ook zo geformuleerd dat het eerder leest als een ‘engagement’ om ‘maximaal’ gebruik te maken van de waterweg in overleg met de waterwegbeheerder. Daarom letten we er als stad Gent op dat dergelijk advies niet langer als ‘voorwaarde’ wordt geformuleerd, maar wel als ‘aandachtspunt’. Dat was ook in de omgevingsvergunning voor de Belgacomtoren van september 2021 gebeurd. Onder artikel 4 vindt u dan ook de aandachtspunten – inclusief het werftransport en het werfcharter. 

In dit specifieke dossier werden deze voorwaarden voor het werftransport strikt genomen dus niet ‘opgelegd’. Dit kan stedenbouwkundig ook niet. U zou dit semantiek kunnen noemen, maar juridisch-technisch is dit wel zo. 

Laat me nu toch kort ingaan op de werf aan Portus Ganda. Er werd na de omgevingsvergunning besloten om middels onderhandelingen met de bouwheer en De Vlaamse Waterweg het transport via het water te organiseren. 

Van theorie naar praktijk. Drie obstakels maakten het finaal moeilijk om het puin via het water af te voeren:

• De grootte van het puin: Idealiter zou het puin moeten worden verkleind, maar zoals u weet werd de noodzakelijke mobiele breekinstallatie door de Deputatie niet vergund;
• De vaardiepte: Theoretisch is de vaardiepte op deze plek voldoende. Bij de opmaak van afspraken met De Vlaamse Waterweg, engageerde de DVW zich onder meer om door het baggeren van de vaarroute deze theoretische diepte te garanderen. Iets wat naderhand niet is uitgevoerd;
• Het Veermanplein: door de exponentiele prijsstijging van de bouwmaterialen (in de nasleep van de coronaperiode) en de diverse stadsinterne besparingsrondes, was het budget voor het herstel van het plein niet meer beschikbaar. Hierdoor lag het plein spreekwoordelijk – zoals u zelf stelt – ‘in de weg’. 

Tot slot, welke lessen leren we hieruit? 

In een stad als Gent en zeker op deze locatie nabij de scholen moet het in ieder bouwdossier de betrachting zijn om het transport op een zo veilig mogelijke manier te organiseren. Als dit via watertransport kan, zal deze piste in de toekomst ook altijd de voorkeur genieten. Daardoor worden veel vrachtwagenbewegingen vermeden. Omdat we dit niet via een omgevingsvergunning kunnen afdwingen, zullen we als stad alert en proactief met bouwheren en De Vlaamse waterweg in overleg moeten gaan. Daarnaast moeten we binnen onze stad nagaan op welke manier we dit werftransport over het water ook kunnen faciliteren (bijv. overslagplekken en prijzen van waterweg) en eventueel zelfs ondersteunen. 

De medewerkers van het wijkgezondheidscentrum Botermarkt hebben hun bezorgdheden zowel schriftelijk als mondeling meegegeven tijdens het infomoment met betrekking tot het RUP van 4 mei en de daaropvolgende zitdagen. 

Daarna werd deze reactie inderdaad nogmaals ontvangen, via een schrijven aan zowel het college als de stadsdiensten bezorgd begin juni. Ik ben dus zeker op de hoogte van deze vraag en vind het interessant voorstel om verder mee te nemen in het RUP-traject. 

Alle reacties en adviezen op de startnota zullen worden verwerkt in de volgende stap van het RUP, zijnde de scopingnota. De scopingnota is een formeel document waarbij alle inspraakreacties en adviezen worden gebundeld met daarbij telkens geformuleerd hoe de Stad met elke reactie of advies zal omgaan. 

Deze scopingnota zal worden voorgelegd aan de nieuwe bestuursploeg, begin volgend jaar. 

Omdat er, door de wissel van bestuur, veel tijd is tussen het moment van de inspraakreacties en de volgende formele stap werd er besloten een informele stap toe te voegen. De diensten hebben een verslag opgemaakt van alle inspraakreacties en adviezen. Dit verslag is klaar en zal eerstdaags worden gepubliceerd op onze website en zal worden bezorgd aan alle personen en organisaties die hebben gereageerd, dus ook aan het WGC. 

Om voldoende garanties te bieden dat deze sociale zorgfuncties een plaats krijgen in de wijk, zullen we ruimte voor zorg en welzijn expliciet mogelijk maken door dit op te nemen in de stedenbouwkundige voorschriften. 

De vraag van het wijkgezondheidscentrum om voldoende aandacht te geven aan welzijn en zorg in dit planningsproces zal als bijkomende onderzoeksvraag in de scopingnota worden benoemd.

Daarnaast nemen we deze onderzoeksvraag ook mee in de besprekingen van de masterplannen die voor de verschillende spoorwegsites zullen worden opgemaakt door de eigenaars/ontwikkelaars.

Daarnaast maken we werk van een tool ‘Slim ruimtelijk plannen voor leefbare en levendige kernen’. Deze tool, die momenteel in opmaak is, zal de ruimtelijke noden en draagkracht van een buurt in beeld brengen. Niet alleen zorg en welzijn zullen daardoor in kaart worden gebracht, maar ook de specifieke nood aan bijvoorbeeld groen, handel of andere voorzieningen. 

U haalt hier verschillende dingen door mekaar en gebruikt die om ‘de bezorgdheden van de bewoners’ te steunen. Ik zou van u toch wat meer kennis verwachten. 

Ten eerste: De heraanleg van de Rechtstraat dateert van 2007. Belangrijke principes: verkeersveiligheid (niet te brede rijbaan), fietsveiligheid en -comfort (afgescheiden fietspad), niet meer verharden dan noodzakelijk (geen parkeren naast de rijbaan – want open bebouwing). Ik veronderstel dat niemand daar problemen mee heeft. 

U heeft het ook over de herbelijning en aanduiden van parkeerplaatsen in functie van de invoering van zone 30 die recent in ingevoegd. Eigenlijk materie voor de commissie MEO. 

Nogal wat bewoners zijn vragende partij voor zone 30, en zijn de eerste om te zeggen dat het wegbeeld moet aangepast zijn aan de snelheid en dat het duidelijk moet zijn wat je waar mag. Dat, meneer Peeters, hebben we het Aanvullend reglement, goedgekeurd in september 2023 gedaan. Dat is al een jaar geleden. Dat is dus op het college van burgemeester en schepenen goedgekeurd. Dat staat dus ook in het verslag aan de gemeenteraad. Gemeenteraad kan dus altijd haar controlefunctie over deze Aanvullend reglementen uitoefenen. Het is dan ook jammer dat we een jaar na de beslissing hierover moeten debatteren. 

We bakenen duidelijke parkeerplaatsen af, verzorgen snelheidsremmers, zorgen dat auto’s nog doorkunnen, zorgen dat percelen bereikbaar zijn, ook voor grotere voertuigen. Ik veronderstel dat niemand daar problemen mee heeft. 

Ook nog dit. Het parkeren in de Rechtstraat wordt niet “quasi onmogelijk gemaakt”. De stedelijke administratie kreeg voor verschillende locaties in de straat ook de vraag naar vlot toegankelijke opritten voor werkvoertuigen. Ook dit heeft een impact op de aanpalende parkeervakken, zowel aan de zijde van de eigen oprit, als aan de overzijde, waardoor een bestelwagen met aanhangwagen vlot de straat kan opdraaien.  

Met andere woorden, de Rechtstraat is sinds 2007 niet zo breed meer en dat betekent ook dat parkeren dikwijls niet zo evident is. Immers, een geparkeerde wagen perkt de breedte van de straat verder in. Voor een tweerichtingsstraat, zoals de Rechtstraat er een is, moeten wagens elkaar ook kunnen kruisen. De combinatie van de aanwezigheid van opritten, de noodzakelijke kruisbewegingen van personenwagens en een beperkte straatbreedte betekent dus dat een impact parkeerplaatsen onvermijdelijk is. 

Wat het stedenbouwkundige element over opritten betreft: De visie van de stad Gent vertrekt – zoals wel vaker – vanuit de ‘Structuurvisie 2030 – Ruimte voor Gent’. Ik citeer: “… voortuinen worden zoveel mogelijk behouden en vergroend, onthard en sterker zichtbaar gemaakt in het straatbeeld…”. Dit betekent dan ook dat we als stad streng toezien op het zogenoemde voortuinparkeren en dat we dit tot het strikt noodzakelijke beperken. Het gaat dan over een vergunde garage/ carport is, waarbij er een oprit bij de woning kan worden gelegd. De redenering is dan dat er een auto in de garage/ carport staat en een tweede auto op de oprit kan staan. Op die manier kunnen er per perceel meerdere auto’s worden gestald. 

Mijn aanvoelen is dat dit tegemoet komt aan de gemiddelde behoefte aan parkeerplaatsen voor de bewoners van de Rechtstraat. Voor een eventuele 3de en/of 4de wagen in het gezin, of voor de bezoekers, zijn er dan nog parkeerplaatsen op straat. 

Ik veronderstel dat niemand daar problemen mee heeft. 

Wat was het precieze resultaat van de controle van deze zilverlinde in april? 

De zilverlinde in het Muinkpark  waarnaar u refereert was door de Groendienst gekend als attentieboom. Eind april voerde het bomenteam van de Groendienst een grondige inspectie uit op de bomen van het Muinkpark. Zoals men dat steeds doet, werden bomen met mogelijke gebreken door meerdere interne boomdeskundigen bekeken om tot een gedragen conclusie te komen. 

De zilverlinde bleek aangetast door schimmel, wat de stabiliteit kan beïnvloeden. Omwille van zijn ouderdom, eerdere opvolging en vastgestelde aantasting werd beslist om de boom ecologisch te vellen.  

Welke afwegingen werden in april gemaakt bij het bepalen van de voorziene datum voor het vellen? 

Gezien de locatie van de boom vraagt een ecologische velling heel wat voorbereiding en planning; dit kan niet altijd zo maar op korte termijn. Men moet zo’n boom in stukken zagen om hem te vellen – dit vergt heel specifiek (zwaar) materiaal en gespecialiseerd personeel.    

Daarom besliste men om in twee stappen te werken.

-Om het acuut risico weg te nemen werd beslist om de kruin van de zilverlinde al meteen drastisch te reduceren. Dat gebeurde op 25/04/24. In eer en geweten oordeelden de boomdeskundigen dat er zo geen acuut gevaar meer was.

-De ecologische velling zelf werd ingepland de eerste helft van juli.  

Door afwezigheid wegens ziekte van 2 gespecialiseerde boomkappers konden de werken echter niet op de voorziene datum doorgaan. Hierop werden de werken verschoven naar de tweede helft van augustus. De directeur van de Groendienst werd hier niet van op de hoogte gebracht. Dit was niet correct. Het  ‘niet uitvoeren van geplande dringende werken’ had men moeten escaleren zodat alsnog een tijdige oplossing kon gevonden worden.  

Op welke manier schat de Groendienst de risico’s in?

De stadsbomen worden onderzocht door middel van een boomveiligheidscontrole (Visual Tree Assessment). Dit is een internationaal erkende methode waarmee men via allerlei gestandaardiseerde parameters onderzoekt of een boom als veilig wordt ingeschat.  

Een ongunstige boomveiligheidscontrole leidt tot nader onderzoek. Dergelijk onderzoek vergt gespecialiseerde kennis en materiaal en wordt uitbesteed aan externe boomdeskundigen.  

Indien uit de boomveiligheidscontrole blijkt dat de toekomstverwachtingen van de boom erg laag zijn of wanneer er vermoedens zijn van een sterk verhoogde kans op windworp of stambreuk, wordt geen nader onderzoek uitgevoerd en wordt de boom gerooid. De resultaten van de visuele boomveiligheidscontrole en eventueel nader onderzoek worden ook afgetoetst met de zogenoemde ‘gevaarzetting’ van de omgeving. Op locaties met een hoge frequentie van gebruik en lange verblijfsduur wordt bv. sneller geopteerd om de boom te rooien. 

Onderzochte bomen kunnen tijdens de visuele boomveiligheidscontrole of tijdens nader onderzoek ook aangeduid worden als attentiebomen: bomen die frequenter opgevolgd worden. 

Worden er naar aanleiding van deze casus processen aangepast? 

Naar aanleiding van de val van de boom heb ik onmiddellijk de directeur van de Groendienst om uitleg gevraagd. Ik heb begrepen dat de bomenexperts van de Groendienst in eer en geweten hebben ingeschat dat het acuut gevaar geweken was na de drastische reductie van de kroon. 

De Groendienst neemt zijn verantwoordelijkheid met betrekking tot de veiligheid van het openbaar domein ernstig. Daarom werden naar aanleiding van ons onderhoud meteen bijkomende maatregelen naar voren geschoven om in de toekomst extra voorzorgen te nemen. Zo gaat men bijkomend controle doen wanneer er dringende werken bij boombeheer worden ingepland: zowel op het niveau van de planning, de aanpak zelf en de tijdige uitvoering.  

Bij acuut gevaar of twijfel daarover wordt altijd onmiddellijk ingegrepen of, indien dit niet direct mogelijk is, een veiligheidszone afgebakend.  

Al deze inschattingen blijven op elk moment mensenwerk en de natuur is nooit voorspelbaar, met de huidige klimaatverandering zelfs onvoorspelbaarder dan ooit. Maar zoals gezegd: De Groendienst neemt zijn verantwoordelijkheid met betrekking tot de veiligheid van het openbaar domein bijzonder ernstig en staat dus altijd open voor verbeteringen aan zijn werkwijzen. De veiligheid van ons openbaar groen is voor onze mensen prioritair. 

Hoe worden de onderhoudsnoden van de trage wegen op Gents grondgebied opgevolgd?  

De verantwoordelijkheid voor onderhoud van de trage wegen in Gent wordt verdeeld tussen enerzijds de Dienst Wegen, Bruggen en Waterlopen en anderzijds de Groendienst. Algemeen kan gesteld worden dat de Dienst Wegen, Bruggen en Waterlopen de verharde trage wegen beheert, en de Groendienst de onverharde en half verharde paden. 

Beide diensten beschikken over een beheersysteem waarin alle te onderhouden gebieden en trage wegen zijn opgenomen en waaraan beheerdoelstellingen en maatregelen zijn gekoppeld.  

Welk onderhoudsschema en beheerssysteem wordt hiervoor aangehouden?  

Het onderhoudsschema en beheerssysteem is afhankelijk van het type ondergrond. Voor de trage weg in kwestie betreft het een onverhard (landbouw)pad. Het onderhoud daarvan bestaat uit het 3 keer per jaar maaien. 

Zullen de genoemde kerkwegels op korte termijn aangepakt worden? 

Volgens de Groendienst gaat het over één trage weg die blijkbaar per abuis niet goed in de beheerinventaris van de Groendienst was opgenomen. De overige trage wegen werden volgens de Groendienst wel degelijk gemaaid. De weg waarnaar u verwijst werd intussen al gemaaid door de Groendienst en is toegevoegd aan de beheerinventaris.

Kan worden toegelicht waarom de regenval voor bijkomende vertraging zorgde?  

Bij hevige regenval kan de aannemer beroep doen op weerverlet. Op dagen van weerverlet kan niet gewerkt worden omdat het terrein dat bij natte omstandigheden niet toelaat: de bodem wordt dan bij betreding door machines te veel beschadigd.
Alles samen zijn er tijdens de werf al 96 weerverletdagen geweest waarop de aannemer niet kon werken volgens de initieel vooropgestelde planning en waardoor de werf vertraging opliep. 

1. Heeft de huidige vertraging gevolgen voor de verdere realisatie en timing van het project? 
2. Natuurorganisaties als Natuurpunt vragen een versnelling van de werken aan het Wonderwoud. (zie hun verkiezingsmemorandum). Hoe kan er tegemoet worden gekomen aan deze vraag zeker nu het project een vertraging opliep? Voorziet men naar aanleiding van de opgelopen vertraging extra maatregelen?  

Er moet onderscheid gemaakt worden tussen de fase die nu in uitvoering is en het gedeelte dat in de toekomst nog gerealiseerd zal worden. 

De huidige fase in uitvoering wordt opengesteld voor het publiek op 29 november. Vanaf dan is het eerste deel van de groenpool toegankelijk voor iedereen. Dit is, zoals u zelf al in uw vraag aangaf,  een vertraging van een tweetal maanden. De redenen hiervoor heb ik daarnet gegeven. Met de inrichting en openstelling van 35 ha is het Gents gedeelte van het Wonderwoud de facto gerealiseerd en hebben wij onze verantwoordelijkheid genomen. 

Het wordt een bijzondere plek, met een avontuurlijke speelzone in een waterrijke omgeving (de vroeger visvijver), met picknickbanken, allerlei spelmogelijkheden en belevingsplekken – met aandacht voor integrale toegankelijkheid, veel   bijkomende paden in de natuur en nieuw bos, een uitkijktoren, het voormalig militair domein dat grotendeels opengesteld wordt, de integratie van het herdenkingsoord van het executie-oord met de nieuw gerestaureerde deportatiewagon, …  je zal er kunnen wandelen, fietsen, mountainbiken, zonnebaden, … Alles wat je mag verwachten van onze lang verwachte groenpool in een deel van Gent dat hier al lang hard naar uit kijkt!  

 De vertraging van de huidige werf heeft niks te maken met de termijnen voor fase 2. De realisatie van fase 2 hangt af van de timing rond de verdere opvulling van de wateroppervlakte die ontstaan is na de zandwinning, conform de realisatie van de globale landschapsvisie. Het gaat hier over percelen op het grondgebied van Lochristi. De opvulling van de ontginningsput valt echter onder de verantwoordelijkheid van de Vlaamse Waterweg. Pas daarna kan het (eveneens Vlaamse)   Agentschap Natuur en Bos werk maken van de voorbereidingen voor de realisatie van de tweede fase.  De timing van wat volgt hangt hiermee af van beslissingen op Vlaams niveau.  

Uiteraard is de realisatie van de Groenpool, ook van de percelen net buiten het grondgebied van Gent, van groot belang voor de Gentenaars en zijn wij vragende partij dat er nu ook een snelle realisatie van de tweede fase zou komen.

Ik heb in dat verband al in maart van dit jaar, samen met de burgemeester van Lochristi, een brief gestuurd  naar minister Lydia Peeters om informatie te krijgen over hoe de opvulling van de ontginningsput zal verlopen en om geïnformeerd te worden over de timing en fasering daarvan. De minister is niet concreet ingegaan op deze vraag maar heeft geantwoord dat de Vlaamse Waterweg periodiek contact zal houden met onze diensten. Maar uiteraard wil ik  blijven aandringen op beslissingen op Vlaams niveau die leiden tot een snelle realisatie van fase 2. 

Via de overlegstructuur van het Wonderwoud volgt  de Stad Gent sowieso  de verdere ontwikkelingen in de Groenpool op.