Op grond van de Wet op het politieambt van 5 augustus 1992, gewijzigd bij Wet van 21 maart 2018 tot wijziging van de Wet op het politieambt om het gebruik van camera's door de politiediensten te regelen, en tot wijziging van de Wet van 21 maart 2007 tot regeling van de plaatsing en het gebruik van bewakingscamera's, van de Wet van 30 november 1998 houdende regeling van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en van de Wet van 2 oktober 2017 tot regeling van de private en bijzondere veiligheid, moeten een aantal verplichtingen worden nageleefd wanneer de politiediensten een bewakingscamera willen plaatsen en gebruiken met het oog op bewaking en toezicht.
Artikel 25/2 van desbetreffende wet verstaat onder tijdelijke vaste camera, de camera die voor een beperkte tijd op een plaats wordt opgesteld en onder niet-besloten plaats, elke plaats die niet door een omsluiting is afgebakend en vrij toegankelijk is voor het publiek, waaronder de openbare wegen beheerd door de openbare overheden bevoegd voor het wegbeheer.
Een politiedienst kan camera's plaatsen en gebruiken op het grondgebied dat onder zijn bevoegdheid valt, na voorafgaande principiële toestemming van de gemeenteraad, wanneer het gaat om een politiezone. Om deze toestemming te bekomen wordt er een aanvraag ingediend bij de gemeenteraad door de korpschef. De toestemmingsaanvraag preciseert het type camera, de doeleinden waarvoor de camera's zullen worden geïnstalleerd of gebruikt, evenals de gebruiksmodaliteiten ervan, en voor wat betreft de vaste camera's ook de plaats. Deze aanvraag houdt rekening met een impact- en risicoanalyse op het vlak van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en op operationeel niveau, met name wat de categorieën van verwerkte persoonsgegevens betreft, de proportionaliteit van de aangewende middelen, de te bereiken operationele doelstellingen en de bewaartermijn van de gegevens die nodig is om deze doelstellingen te bereiken. (artikel 25/4 WPA)
Concreet wenst de Politiezone Gent, onder verantwoordelijkheid van Korpschef Filip Rasschaert, dat er tijdelijk vaste camera's worden geplaatst tot en met 1 juli 2025 in het kader van overlast rond het Wittekaproenenplein.
De politie ontvangt al geruime tijd meldingen dat er heel wat overlast wordt veroorzaakt door (hang)jongeren die zich ophouden in het El Paso park en nabije omgeving. De leefbaarheid in de buurt is drastisch gedaald en een dringende tussenkomst van politionele en bestuurlijke overheden was/is nodig om de problemen een einde toe te roepen.
Er werden tal van bijkomende maatregelen genomen om de leefbaarheid en het onveiligheidsgevoel van de buurtbewoners te verhogen, maar deze waren onvoldoende om de problematiek in haar totaliteit op te lossen.
Bijgevolg werd reeds in juni 2024 door de gemeenteraad een principiële toestemming verleend op de vraag van de Politiezone Gent tot het gebruik van tijdelijk vaste camera's tot en met 15 november 2024 in de omgeving van het Wittekaproenenplein met de mogelijkheid om het gebruik ervan te verlengen tot en met 15 januari 2025 indien de noodzaak hiertoe aanwezig was. Uit evaluatie bleek dat een verlenging tot en met 15 januari 2025 noodzakelijk was.
De gecombineerde aanpak leidt er toe dat er op vandaag geen verdovende middelen meer aangetroffen worden die verstopt worden op het openbaar domein klaar voor verkoop. Ook wordt er vastgesteld dat de incidenten waarbij sprake is van wapens gedaald zijn.
Ondanks dit alles, bestaat er echter nog steeds een bijzonder veiligheidsrisico op het openbaar domein in de omgeving van het Wittekaproenenplein.
Het gebruik van camera's betreft een flankerende maatregel in een integrale aanpak om de bestaande overlast aan te pakken. De camera's hebben een niet te onderschatten preventief effect.
Naast het gebruik van camera's wordt er ingezet op diverse ondersteunende preventieve maatregelen dewelke bijdragen tot het verminderen van het onveiligheidsgevoel. Momenteel hebben deze echter nog onvoldoende effect:
Ondanks de gedaalde cijfers en meldingen is het dan ook cruciaal om de politionele werking niet af te bouwen.
Bijgevolg blijkt het gebruik van tijdelijk vaste camera's nog steeds noodzakelijk voor een langere periode. Gelet op de antecedenten, op het complex werkterrein en de beschikbare politionele informatie is de kans immers uiterst reëel dat het wegnemen van de tijdelijk vaste camera’s een negatieve tendens zou veroorzaken. Om die reden werd door de burgemeester ook bij hoogdringendheid mondeling akkoord gegeven om het gebruik van de bestaande camera's verder toe te laten vanaf 16 januari tot en met de principiële toestemming omtrent huidige aanvraag.
Zoals de voorbije maanden wil de politiezone Gent deze camera’s en de opnames ervan enkel gebruiken in uitvoering van de opdrachten van bestuurlijke en gerechtelijke politie, zoals bepaald in de WPA en mits de beperkingen die de WPA oplegt.
De tijdelijk vaste camera's zullen in het bijzonder ingezet worden voor:
Door de heer Filip Rasschaert, korpschef van de Politiezone Gent, werd aan deze aanvraag een positief advies verleend.
Gelet op de doelstellingen van het cameratoezicht en de wijze van implementatie ervan is er een maatschappelijk draagvlak voor het gevraagde cameratoezicht dat in het verlengde ligt van het eerder toegestane gebruik van camera's en dit tot en met 1 juli 2025.
De Politiezone kan slechts overgaan tot het plaatsen van één of meer bewakingscamera's en het zichtbare gebruik ervan in een niet-besloten plaats na voorafgaande principiële toestemming van de gemeenteraad.
Verleent een principiële toestemming aan de aanvraag van de Politiezone Gent tot het plaatsen en gebruiken van tijdelijke vaste camera's tot en met 01 juli 2025, op de niet-besloten plaatsen, zoals vermeld in het document 'plaatsgesteldheid camera' s zone Wittekaproenenplein" dat bij dit besluit wordt gevoegd.