het afgelopen Gentse Arbeidspact wou tegen 2025 – dit jaar – de werkloosheidsgraad van 9,4% naar 7,88% brengen. Het is evenwel gestegen naar 9,9% - het slechtste cijfer van de provincie (gemiddeld 4,7%).
We zijn vorige legislatuur snel met de het arbeidspact uit de startblokken geschoten.
De vaststelling was dat er geen gemeenschappelijke aanpak was met de sociale partners, VDAB en Stad Gent. Ik vond het belangrijk dat er niet meer naast elkaar, maar met elkaar werd gesproken. Dat gebeurde en we lanceerden na een half jaar al een gemeenschappelijk agenda, die ambitieus was. Met verschillende doelstellingen waar zowel de verschillende bevoegdheden binnen het college, maar ook de VDAB en de vakbonden en werkgevers zich akkoord mee verklaarden en zich ook voor zouden engageren.
Het eerste deel van uw vraagstelling klopt. De werkloosheidsgraad naar 7.88% brengen was idd 1 van de 3 doelstellingen van het arbeidspact. Uw conclusie dat hier sprake zou zijn van enig falen klopt echter niet.
Werkloos en Werkzoekend. Dat is niet hetzelfde.
U verwijst met uw cijfer van 9.9% naar de werkzoekendengraad, maar bestempelt het als werkloosheidsgraad. Dat is niet correct.
*cijfer RVA - gemiddelde 2024
Dan kom ik graag nog even terug op dat andere begrip: de werkzoekende.
Uw framing dat er dus "meer werklozen" zijn, klopt niet. Het aantal mensen die een werkloosheidsuitkering ontvangt zit in een dalende trend, tot op een niveau van ongeveer 5%.
Daarmee is ook uw eerste deelvraag beantwoord:
Van falen is geen sprake. Integendeel. We kunnen met het Arbeidspact mooie resultaten voorleggen in Gent. Want ook met de werkzaamheidsgraad gaat het goed. De doelstelling van 70% is ruim overschreden. De laatste cijfers stellen dat 74%* van mensen die aan het werk zijn, daarmee zitten we boven het gemiddelde van de centrumsteden, dat op 72.5% ligt. En groeien we bovendien sterker dan Vlaanderen.
*cijfer vlaamse arbeidsrekening 2022
Dit brengt me bij uw tweede vraag. Ook deze legislatuur gaan we voor een Arbeidspact met de sociale partners en VDAB in Gent. Hoe we dit invullen, en welke doelen we voorop zullen stellen, dat is nog in volle uitwerking. De focus ligt nu in eerste instantie op de opbouw van het budgettaire meerjarenplanning.
Uw derde vraag gaat rond responsabilisering.
U vermeldt zelf het Jobteam. Ik ben blij dat u de vraag stelt, want er kan eigenlijk niet genoeg aandacht naar het Jobteam gaan. Meer zelfs, Jobteam is mee de motor van de betere werkende aanpak op vlak van Arbeidsmarktbeleid. We hebben in Gent gepionierd van het Jobteam de afgelopen legislatuur. Het was een engagement van Stad, OCMW Gent en VDAB, die mee cofinanciering Jobteam mee heeft mogelijk gemaakt. Die outreachende aanpak, die resultaten boekt die verder gaan dan arbeidsmarkt alleen, bij kwetsbare Gentenaren werd trouwens ook over heel Vlaanderen uitgerold.
Het Jobteam gaat om de wortel, niet de stok, en met effect. Het is een outreachende werking vanuit de wijken. Het is een werking waar vertrouwen een hele grote rol in speelt. Heel wat mensen komen bij het Jobteam aankloppen via mond aan mond reclame van familie, vrienden of kennissen, en zijn vandaag zelfs niet gekend bij enige instantie, en ontvangen dus geen enkele uitkering. Dat wil dus zeggen dat we er met het Jobteam in slagen om mensen in een zeer kwetsbare positie, met een lange afstand tot de arbeidsmarkt op te pikken en te begeleiden. Mensen zonder een vaste woning of andere uitdagingen, die vinden niet zomaar werk. Dat wordt in eerste aangepakt, daarna het traject naar werk. Met het jobteam hebben we in Gent gepionierd in het oppikken van mensen die op niemands' radar zitten.
Waar we als lokale overheid voor bevoegd zijn is de (eq)leefloongerechtigden - bevoegdheid van collega De Bruycker. Gentenaars die steun aanvragen bij het OCMW kunnen daarop rekenen, maar die steun is niet onvoorwaardelijk. Werkbereidheid is een voorwaarde die actief wordt opgevolgd. Leefloongerechtigden die in hun traject onvoldoende werkbereidheid tonen, worden geresponsabiliseerd (en dus gesanctioneerd) - dat is bovenlokale wetgeving.
Op uw vierde vraag kan ik kort antwoorden: ja.
Wat uw 5e vraag betreft.
Even voor de duidelijkheid, het MAACT is ondertussen geïntegreerd in de vernieuwde werking van de dienst "Activering en Werk". Wat de aanpak betreft: we stappen af van het zuiver lineair model waarbij taalverwerving voorafgaat aan activering of werk. Omdat het gewoon niet werkt, niet alleen om mensen aan de slag te krijgen, maar ook om de taal te verwerven. Van zodra taalniveau 1.1 is bereikt kunnen mensen in een traject naar werk stappen (daarvoor is het zeer moeilijk maar kunnen mensen zeker terecht in de werkpunten voor info en advies of in het jobteam als er een multiproblematiek is). In plaats daarvan integreren we taalverwerving nog meer actief in alle begeleidingstrajecten die we aanbieden. We hanteren een flexibele benadering waarbij we per trajectstap inschatten op welk niveau cliënten kunnen instappen en doorgroeien, rekening houdend met hun individuele behoeften en vaardigheden. Concreet volgen mensen dus meestal taallessen en combineren we dat met actieve taalondersteuning in hun traject naar werk.
We bepalen ook hoe we omgaan met cliënten bij wie weinig of geen evolutie is op vlak van taal, maar wel op vlak van andere vaardigheden op vlak van werk.
Voor onze cliënten creëren we een veilige en positieve leeromgeving die het taalleerproces bevordert.
Voor de Gentse bedrijven bieden we ondersteuning bij het aanbieden van een werkomgeving die taalverwerving stimuleert.
Voor onze medewerkers bieden we opleidingsmogelijkheden en tools om de taalvisie in praktijk om te zetten.
Samengevat meneer Naeyaert :
Ja er zijn nog uitdagingen. En die zijn eigen aan de centrumstad die Gent is. Maar we zijn die niet uit we weg gegaan, integendeel. Met de beperkte hefbomen die we als stad hebben, hebben we met onze diensten door samenwerking met anderen resultaten kunnen voorleggen die niet min zijn. We willen als bestuur verder bouwen op deze ervaring en er blijven voor zorgen dat onze arbeidsmarkt er een is die inclusief is voor elke Gentenaar.