Eind april vernamen we in de media dat de zaterdagmarkt op de Vrijdagmarkt wordt afgeschaft.
In het bestuursakkoord staat nochtans: “We beperken de zaterdagmarkt op de Vrijdagmarkt tot voeding en zetten volop in op de terrassen van de omliggende horeca.”
Ik kreeg hierover ontzettend veel kritiek en klachten van marktkramers, horeca-uitbaters en klanten.
De marktkramers en uitbaters hekelen voornamelijk het feit dat er geen overleg geweest is. Half april werd er een aankondiging gedaan op de marktcommissie maar de rest van de marktkramers en de horeca heeft het nieuws moeten vernemen via de media.
Verder voelt voor hen ook de motivatie die in de media aangehaald wordt wrang. Er zou te weinig voeding aangeboden worden. Marktkramers halen echter aan dat de zaterdagmarkt een andere insteek heeft dan de vrijdagmarkt. Vroeger stonden er groente- en fruitkramen op de zaterdagmarkt maar dat draaide niet zo goed. Mensen gaan om vers voedsel op vrijdag, de zaterdagmarkt is eerder een toeristische markt. Verder is de zaterdagmarkt ook de enige markt met bijvoorbeeld een wafelkraam en een kraam om juwelen te graveren.
Graag had ik hierover volgende vragen gesteld:
Toen ik zes jaar geleden schepen van markten werd en voor de eerste keer samenzat met de marktbonden was één van hun grootste frustraties de afnemende kwaliteit van onze markten. Daarbij verwezen ze expliciet naar het stijgend aandeel van goedkoop textiel en 1 EUR spullen. Daarnaast gaven ze, volledig terecht, aan dat verse voeding de ruggengraat is van een goede markt. Samen met hen hebben we daarom na een uitgebreid traject in 2021 streefcijfers per markt ingevoerd voor verse voeding en maximale percentages voor textiel en 1 EUR spullen. We hebben samen afgesproken dat we liever kleinere kwaliteitsvolle markten hebben dan grote volle markten met weinig aantrekkelijk kramen die ervoor zorgen dat steeds meer bezoekers afhaken.
De Vrijdagmarkt op vrijdag blijft onze meest succesvolle markt maar op zaterdag zien we een heel ander beeld. Er zijn veel textielkramen en huis-, tuin-, en keukenproducten, maar niet altijd van goede kwaliteit (de zogenaamde 1 EUR producten). Maar liefst 73% van de lopende meters markt zijn non-food. De 27% voedingskramen zijn voornamelijk kramen waar iets ter plekke kan genuttigd worden (foodtrucks).
In het Bestuursakkoord stond dan ook het volgende: “We beperken de zaterdagmarkt op de Vrijdagmarkt tot voeding en zetten volop in op de terrassen van de omliggende horeca.” Met voeding wordt bedoeld de verse voeding om mee te nemen naar huis (lees groenten, fruit, vis, zuivel, brood,…) Op de zaterdagmarkt is er momenteel maar één kraam dat voldoet aan deze definitie, een verkoper van mediterrane producten zoals olijven en pepers.
Indien we de zaterdagmarkt beperken tot voeding in de ruime zin dan blijven er nog 9 kramen over en ontstaat er de facto een foodtruck markt. Dat is niet onze ambitie. Dit past ook niet binnen de beleidslijn waarbij we ambulante handel in het centrum vooral zien als een aanvulling op het vaste aanbod winkels en horeca.
Indien we de Vrijdagmarkt op zaterdag beperken tot voeding in de enge zin (zoals vermeld in het bestuursakkoord) dan blijft er nog één kraam over. We stellen bovendien ook vast dat er geen kandidaten zijn met verse voeding voor de zaterdagmarkt. Het leek ons dan ook beter om de zaterdagmarkt volledig af te schaffen.
Na het voorbereidende werk van de dienst, met de verschillende scenario’s, hebben we dit voorgelegd aan de marktbonden op 17 april. Ondanks het feit dat ze het uiteraard jammer vinden dat er marktkramers hun standplaats en inkomen verliezen, begrijpen ze wel de stedelijke lijn om te focussen op kwaliteitsvolle markten. Een lijn waar ze zelf om gevraagd hebben 6 jaar geleden. Op 30 april heeft het college de opzegging goedgekeurd.
De marktbonden hebben hun achterban op de hoogte gebracht. Er volgt uiteraard ook nog een formele opzegbrief vanuit stadskant. Die staat deze maand gepland waarna de opzeg ingaat op 1 juni. In het geval een markt definitief wordt opgeheven, bedraagt de opzegtermijn 12 maanden. We hebben die periode zelf verlengd zodat de betrokken marktkramers het zomerseizoen van 2026 nog volledig kunnen meemaken en ze 4 maanden extra tijd hebben om een nieuwe locatie te zoeken.
Wat betreft de horecazaken op de Vrijdagmarkt: daar wil ik heel formeel in zijn. Zij hebben hier niet zelf om gevraagd en zijn ook geen partij die inspraak moet hebben. Hun terrassen zullen ook niet uitgebreid worden. In corona hebben ze al een extra uitbreiding op het plein zelf gekregen. Het merendeel van die terrassen wordt ook niet geïmpacteerd door de zaterdagmarkt. Ik kan me inbeelden dat de Vrijdagmarkt zeker extra volk bezorgd aan de horeca uitbaters. Tegelijk vermoed ik dat de zaterdagmarkt weinig verschil maakt gelet op het grote aantal bezoekers in onze stad elk weekend.
do 15/05/2025 - 23:05